Nazwa programu:
OPUS-21Źródło finansowania:
Narodowe Centrum Nauki (NCN)Kwota (dla UJ w przypadku partnerstwa):
1 470 502 zł (965 886 zł)Czas trwania:
czerwiec 2022 r. - maj 2025 r.Opis:
Głównym celem projektu jest identyfikacja molekularnych i chemicznych mechanizmów leżących u podstaw tolerancji na metale ciężkie w rodzaju Viola. Badania będą prowadzone na przykładzie rośliny wykluczającej metale ciężkie - Viola tricolor, reprezentowanej przez dwa genotypy: metaliczny - rosnący w miejscach zanieczyszczonych i niemetaliczny - rosnący w miejscach niezanieczyszczonych; oba genotypy różnią się genetycznie oraz zdolnością do gromadzenia metali ciężkich. W projekcie stawiamy następujące pytania: 1) jakie mechanizmy molekularne są zaangażowane w wykluczanie metali ciężkich (Zn i Pb) u fiołków; co czyni je odpornymi na metale ciężkie? 2) jakie są różnice w poziomie i profilu ekspresji genów między dwoma genotypami? 3) czy i jakie związki chemiczne (metabolity) wytwarzane przez fiołki wyłapują i unieszkodliwiają metale ciężkie? 4) które tkanki są zaangażowane w wiązanie metali ciężkich i ich unieszkodliwianie? Stawiamy hipotezę, że V. tricolor rozwija uniwersalne (wytwarzanie nieenzymatycznych przeciwutleniaczy i białek transporterów metali ciężkich), i/lub specyficzne dla fiołków (np. cyklotydy) mechanizmy tolerancji na Zn i Pb, obie grupy mechanizmów dotychczas niezbadane. Będziemy stosować techniki: atomowej spektrometrii absorpcyjnej (AAS), profilowania transkryptomu (RNA-seq), spektrometrii mas i chromatografii (MALDI-MSI - obrazowanie metodą spektrometrii mas; LC-MS - chromatografia cieczowa ze spektrometrem masowym; LC-MSMS - tandemowa spektrometria masowa). Aby zrealizować cele projektu, powołaliśmy interdyscyplinarne konsorcjum z Instytutem Botaniki im. W. Szafera PAN w Krakowie, łączące ekspertów z odpowiednich dziedzin.
